คว่ำตายหงายเป็น สมุนไพรฤทธิ์เย็น
คว่ำตายหงายเป็น หรือ Bryophyllum pinnatum (Lam.) Oken จัดอยู่ในกลุ่มพืชล้มลุกที่มีอายุยืนหลายปี ลำต้นกลมตรงยาวขึ้นไป เนื้อไม้ค่อนข้างอวบน้ำ เป็นต้นไม้ที่ไม่แตกกิ่งก้านหรือบางต้นถ้าแตกกิ่งก้านก็จะแตกได้น้อยมากๆ ใบเป็นรูปทรงไข่ หรือทรงรี ปลายใบและโคนใบจะโค้งมน ส่วนขอบใบนั้นจะมีรอยหยัก ออกดอกบริเวณปลายกิ่ง ซึ่งดอกจะเป็นรูปทรงกระบอกและห้อยลงมา กลีบดอกด้านล่างเป็นสีเขียว ด้านบนเป็นสีแดง ปลายดอกจักเป็นแฉกเป็นรูปสามเหลี่ยม 4 แฉก ออกผลเป็นพวกและมีเมล็ดเล็กๆ อยู่ด้านใน
ต้นคว่ำตายหงายเป็น เป็นพืชสมุนไพรฤทธิ์เย็นชนิดหนึ่ง ที่มีสรรพคุณทางยาที่ดีต่อสุขภาพมาก และยังเป็นที่นิยมใช้กันมาอย่างยาวนานตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ดังตัวอย่างต่อไปนี้
- ใช้เป็นยาฟอกเลือด ช่วยให้ระบบหมุนเวียนโลหิตดีขึ้น รวมทั้งช่วยลดความร้อนของเลือด
- เป็นยาฤทธิ์เย็นที่ออกฤทธิ์ต่อปอดและไต
- ใช้เป็นยาลดพิษไข้ แก้ตัวร้อน รักษาร้อนใน และยังช่วยรักษาอาการไอ หรือ อาเจียนเป็นเลือด
- รักษาอาการเจ็บหน้าอกจากการไอและรักษาอาการเจ็บคอ คออักเสบ
- ใช้บำบัดและรักษาผู้ป่วยที่มีอาการติดฝิ่น
- ใช้เป็นยาแก้ปวดโรคกระเพาะ อีกทั้งยังช่วยรักษาโรคบิด ท้องเสีย และ แก้อหิวาตกโรค เป็นต้น
- ใช้เป็นยารักษานิ่ว ขับปัสสาวะ และ ยังช่วยลดอาการบวมน้ำ
- ใช้เป็นยาช่วยให้คลอดบุตรง่าย นอกจากนี้ยังเหมาะสำหรับสตรีหลังคอดอีกด้วย
- ใช้เป็นยารักษาแผลสด ใช้ห้ามเลือด และยังสามารถรักษาแผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวกได้
- ใช้เป็นยารักษาโรคผิวหนังต่างๆ รักษาตาปลา รักษาหิด หูด เป็นต้น
- ช่วยรักษาโรคอีสุกอีใส ลมพิษ ลดอาการปวดแสบปวดร้อน ฟกช้ำ
- รักษาอาการกล้ามเนื้ออักเสบ ไขข้ออักเสบ ปวดตามร่างกาย ปวดกล้ามเนื้อ เป็นต้น
การใช้ประโยชน์จากสรรพคุณทางยาของต้นคว่ำตายหงายเป็นนั้นก็ควรศึกษาวิธีการใช้อย่างละเอียดรอบครอบเสียก่อน เพื่อป้องกันอันตรายที่อาจจเกิดขึ้น และต้องใช้ในปริมาณที่เหมาะสมด้วย นอกจากนี้แล้วบุคคลที่มีโรคประจำตัวต้องมีการปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ และกลุ่มของสตรีมีครรภ์ สตรีที่ต้องให้นมบุตร และเด็กควรหลีกเลี่ยงการใช้ก่อน
