ช้อยนางรำ สมุนไพรเริงระบำ เป็นต้นไม้ที่มีสรรพคุณทางยา
ช้อยนางรำ หรือ Telegraph plant จัดอยู่ในกลุ่มไม้พุ่มขนาดเล็กลำต้นสูงประมาณ 90 เซนติเมตร โดยด้านบนใบมีสีเขียวเข้ม ส่วนด้านล่างใบมีขนอ่อนๆ ปกคลุม ใบมีลักษณะเรียวยาว คล้ายรูปทรงไข่ปลา ออกดอกบริเวณปลายยอด หรือบริเวณข้างต้น กลีบดอกมีสีม่วงอมแดง ออกผลเป็นฝักแบน และด้านในมีเมล็ดเล็กๆ 4-6 เมล็ด การขยายพันธุ์ของพืชชนิดนี้นั้นจะขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ด หรือการกระจายเมล็ดได้เองตามธรรมชาติ ซึ่งสามารพบเจอต้นไม้ชนิดนี้ได้ตามป่ารกทั่วไป แต่ในปัจจุบันนี้ค่อนข้างหาได้ยากมากๆ แล้ว
ปกติแล้วเรามักจะรู้จักต้นช้อยนางรำว่าเป็นต้นไม้นางรำ เพราะต้นไม้ชนิดนี้เมื่อได้ยินเสียงดังใกล้ๆ ใบจะกระดิกเหมือนใบไม้กำลังเต้นรำ จึงเป็นที่นิยมนำมาปลูกเพื่อใช้เป็นไม้ประดับหายาก แต่ในอีกทางหนึ่งมันก็เป็นต้นไม้ที่มีสรรพคุณทางยา เพราะมันมีทั้งเกลือแร่ แคลเซียม โซเดียม แมกนีเซียม ไวตามินต่างๆ เบต้าแคโรทีน และยังมีคลอโรฟิลล์ เพื่อใช้ในการดูแลรักษาร่างกายดังตัวอย่างต่อไปนี้
- ใช้เป็นยาฤทธิเย็น ช่วยลดความร้อนจากพิษไข้ อีกทั้งยังช่วยแก้ไข้ประสาทพิการ และ ช่วยแก้ไอ
- รักษาฝีในร่างกายเช่น ฝีในท้อง
- ใช้เป็นยาช่วยขับปัสสาวะ ลดอาการบวมน้ำ และ ยังช่วยเป็นยาระบาย
- ใช้รักษาอาการหอบหืด
- มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง จึงสามารถใช้เป็นยำบำรุงร่างกาย บำรุงกำลัง และยังช่วยขับสารพิษในร่างกาย
- ช่วยกระตุ้นความต้องการทางเพศ
- รักษาโรคบิด ท้องเสีย
นอกจากนี้แล้วต้นช้อยนางรำยังถือว่าเป็นต้นไม้มงคลชนิดหนึ่งที่นิยมปลูกกันในบ้าน เนื่องจากความเชื่อที่ว่ามันเป็นว่านเมตตามหานิยม ช่วยให้คนรัก คนหลง ให้มีอำนาจ นอกจากนี้ยังมีความเชื่อที่ว่าถ้าปลูกแล้วจะช่วยให้เงิน ทอง ไหลมา เทมา ให้กับเจ้าของที่ปลูก และในจังหวัดอุดรธานีของเรายังมีการนำใบของช้อยนางรำมาตากแห้ง เพื่อใช้ชงทำเป็นชาสำหรับชงดื่ม เพื่อบำรุงกำลัง และเมื่อดื่มมากๆจะช่วยให้แก้มแดง ดังนั้นพืชชนิดนี้จึงถูกนำมาเป็นสินค้าขึ้นชื่อของจังหวัด ทำให้เป็นพืชที่ช่วยสร้างรายได้ให้กับชาวบ้านได้อีกด้วย