หญ้าหนวดแมว สมุนไพรไทยที่เปี่ยมไปด้วยสรรพคุณอันหลากหลาย
หญ้าหนวดแมว สมุนไพรไทยที่จัดเป็นพืชป่าในเขตร้อนชื้น โดยมีถิ่นกำเนิดในแถบเอเชียใต้ ซึ่งในประเทศไทยมีการนำหญ้าหนวดแมวมาเป็นสมุนไพรในการรักษาโรคนิ่ว และขับปัสสาวะมานานแล้ว และในปัจจุบันนี้ก็มีการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับหญ้าหนวดแมวด้วยว่าสามารถบำบัดโรค และภาวะต่าง ๆ ได้มากมายหลายโรค ด้วยเหตุนี้จึงทำให้ความนิยมในการใช้หญ้าหนวดแมวมาเป็นสมุนไพรเพิ่มมากขึ้น
ลักษณะ
หญ้าหนวดแมวเป็นไม้ล้มลุกขนาดเล็ก โดยลำต้นจะมีลักษณะเป็นสี่เหลี่ยมสีน้ำตาล ใบเดี่ยวเรียงตัวแบบตรงข้ามสลับตั้งฉาก ใบมีรูปร่างคล้ายรูปไข่ ปลายใบเรียวแหลม ขอบใบจะเป็นฟันเลื่อย ในส่วนของช่อดอกนั้นเป็นแบบกระจุก ปลายยอดคล้ายฉัตร โดยจะออกบริเวณปลายยอดและปลายกิ่ง จัดเป็นพืชสมบูรณ์เพศ มีสมมาตรด้านข้าง กลีบดอกมีสีขาวและสีม่วง ซึ่งจะเชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายแยกเป็นรูปปากเปิด
ประโยชน์และสรรพคุณ
สำหรับสมุนไพรไทยอย่างหญ้าหนวดแมวนั้น ทั้งต้นจะมีรสชาติจืด ซึ่งมีสรรพคุณช่วยรักษาโรคกระษัย โรคเยื่อจมูกอักเสบ ช่วยขับล้างสารพิษในระบบทางเดินปัสสาวะ ไต และตับ ช่วยแก้หนองใน รักษาโรคปวดตามสันหลังและบั้นเอว ช่วยรักษาโรคในทางเดินปัสสาวะ ช่วยขับปัสสาวะ รักษาโรคนิ่ว สลายนิ่ว หรือช่วยลดขนาดก้อนนิ่ว ในส่วนของใบจะช่วยลดความดันโลหิต ช่วยรักษาโรคเบาหวาน เปลือกฝักช่วยแก้ลำไส้พิการ และผลจะมีรสฝาด โดยมีสรรพคุณช่วยสมานแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้ ช่วยแก้บิด และแก้อาการท้องร่วง
ข้อควรระวัง
หญ้าหนวดแมวจัดเป็นสมุนไพรไทย ที่มีประโยชน์และสรรพคุณที่หลากหลาย แต่อย่างไรก็ตามการนำหญ้าหนวดแมวมาใช้นั้น ก็มีข้อควรระวังอยู่เช่นกัน โดยข้อควรระวังในการใช้หญ้าหนวดแมว มีดังนี้
– ควรเลือกใช้ใบอ่อนในการปรุงเป็นยา เนื่องจากใบแก่จะมีความเข้มข้นสูงมาก ซึ่งอาจทำให้มีฤทธิ์ไปกดหัวใจได้
– ควรใช้ใบตากแห้งในการปรุงเป็นยา เพราะใบสดนั้นอาจจะทำให้มีผลข้างเคียงก็คือมีอาการคลื่นไส้และหัวใจสั่น
– หากจะนำสมุนไพรหญ้าหนวดแมวมาปรุงเป็นยา ไม่ควรใช้วิธีการต้ม แต่ให้ใช้วิธีการชงแทน
– ไม่ควรใช้สมุนไพรหญ้าหนวดแมวร่วมกับยาแอสไพริน เนื่องจากหญ้าหนวดแมวจะทำให้ยาแอสไพรินไปจับกล้ามเนื้อหัวใจมากขึ้น
– การใช้สมุนไพรหญ้าหนวดแมวเพื่อรักษานิ่วจะได้ผลดีก็ต่อเมื่อใช้กับนิ่วก้อนเล็ก ๆ แต่จะไม่ได้ผลกับก้อนนิ่วที่มีขนาดใหญ่
– สำหรับผู้ที่เป็นโรคไตหรือโรคหัวใจ ไม่ควรใช้สมุนไพรไทยอย่างหญ้าหนวดแมว เนื่องจากมีสารโพแทสเซียมสูงมาก ถ้าหากไตไม่ปกติก็จะไม่สามารถขับโพแทสเซียมออกมาได้ ส่งผลให้เกิดโทษต่อร่างกายอย่างร้ายแรง
– สำหรับบางคนที่ใช้หญ้าหนวดแมวอาจมีผลข้างเคียง ซึ่งอาจจะเกิดขึ้นได้กับคนปกติที่ไม่เคยเป็นโรคหัวใจมาก่อน และอาการที่พบได้ คือ ใจสั่น หายใจลำบาก ดังนั้นก่อนใช้ควรศึกษาให้ดีก่อน
